Thánh Vinh Sơn ở Saragossa
(c. 304)

Khi Ðức Giêsu có ý định bắt đầu "hành trình" của Người đến sự chết, Thánh Sử Luca viết Người "quyết tâm" đi về Giêrusalem. Ðây là sự can đảm không lay chuyển đặc biệt của các vị tử đạo.

Những gì chúng ta biết về Thánh Vinh Sơn là từ nhà thơ Prudentius. Các "hành vi" của thánh nhân đã được tự do tô điểm bởi trí tưởng tượng của người biên soạn. Nhưng Thánh Augustine, trong một bài giảng về Thánh Vinh Sơn, đã nói về sự tử đạo của ngài. Tối thiểu chúng ta được biết chắc chắn về tên của ngài, về chức vụ phó tế, về cái chết và nơi chôn cất ngài.

Theo truyền thuyết (và cũng như các vị tử đạo tiên khởi, điều ngài được tán tụng phải xuất phát từ đời sống anh hùng của ngài), Thánh Vinh Sơn được phong chức phó tế bởi một người bạn của ngài là Thánh Giám Mục Valerius ở Saragossa Tây Ban Nha. Vào năm 303, các hoàng đế Rôma ban chỉ dụ chống đối hàng giáo sĩ, và chống đối giáo dân vào năm kế tiếp. Phó Tế Vinh Sơn và Ðức Giám Mục Valerius bị giam ở Valencia. Sự đói khổ và tra tấn không làm gì được các ngài.

Ðức Valerius bị đi lưu đầy, và hoàng đế Dacian dồn mọi sự tức giận lên Phó Tế Vinh Sơn. Mọi hình thức tra tấn đều được sử dụng. Nhưng kết quả chỉ làm Dacian thêm rối trí. Chính ông ra lệnh đánh đập các lý hình vì sự thất bại của họ.

Sau cùng ông đề nghị nếu Phó Tế Vinh Sơn giao nộp sách thánh để đốt theo như chỉ dụ của hoàng đế thì ông sẽ tha cho. Nhưng thánh nhân cương quyết không nhượng bộ. Sự tra tấn tiếp tục, nhưng dù nằm trên vỉ sắt được nung nóng, người tù nhân vẫn can đảm chịu đựng, đến nỗi chính lý hình cũng phải nản chí. Sau cùng Phó Tế Vinh Sơn bị ném vào một xà lim dơ bẩn -- ở đây ngài đã hoán cải người cai tù. Dacian tức điên người, nhưng lạ lùng thay, ông lại ra lệnh cho tù nhân được tĩnh dưỡng đôi chút.

Các tín hữu đến thăm Phó Tế Vinh Sơn, nhưng ngài không còn thì giờ để nghỉ ngơi ở trần thế, khi họ đặt ngài lên chiếc giường êm ả thì ngài đã đi vào nơi an nghỉ đời đời.

Lời Bàn

Các vị tử đạo là gương mẫu anh hùng mà chỉ quyền năng Thiên Chúa mới có thể thực hiện được. Chúng ta biết sức người không thể chịu đựng nổi các tra tấn như Thánh Vinh Sơn mà vẫn trung tín với đức tin. Nếu chỉ cậy dựa vào sức con người thì quả thật không ai có thể trung tín với Thiên Chúa ngay cả khi không bị tra tấn hoặc bị đau khổ. Thiên Chúa không đến giải cứu chúng ta vào những giây phút cô đơn "đặc biệt". Ngài luôn luôn hỗ trợ người mạnh cũng như kẻ yếu.
UBMVgiadinh

Ngày 22 tháng Giêng
Thánh VINH SƠN, phó tế tử đạo
(+304)

Thánh Vinh Sơn sinh tại Huesca nước Tây Ban Nha. Ngay từ hồi thơ ấu, Vinh Sơn đã sống bên cạnh Đức cha Valêriô, giám mục địa phận Sagarosse và được nghe giảng về giáo lý cũng như về các môn văn chương khoa học. Với thời gian, Ðức cha Valêriô đã truyền chức phó tế cho ngài hầu phụ giúp việc rao giảng Tin Mừng.

Sóng gió bách hại bắt đầu nổi lên dưới thời hoàng đế Ðiôclêtianô (300) và thực sự trở thành cơn ác mộng khi Ðacianô, con người tàn bạo được cử làm tỉnh trưởng Valence. Trước hết ông truyền bắt giám mục Valêriô và thầy phó tế Vinh Sơn, rồi tra tấn dã man hầu lung lạc tinh thần giáo hữu. Tuy nhiên lòng các ngài tràn ngập niềm vui sướng. Thầy phó tế đã lớn tiếng tuyên bố: “Chúng tôi sẵn sàng chịu cực hình vì tình yêu Thiên Chúa”.

Sau một thời gian bị giam cầm với muôn vàn cực hình, nào nhịn đói, chịu khát, bị căng xác, cuối cùng ngài đã lãnh nhận triều thiên tử đạo ngày 22-1-304.

Thánh Matthêu Anphongsô ĐẬU (LEZINIANA), linh mục
và Thánh Phanxicô TẾ (GIL DE FEDERICH), linh mục
(+ 1745)

Cha Matthêu Anphongsô Ðậu (Leziniana) sinh tại Tây Ban Nha, nhập dòng Ða Minh tại tu viện Sancta-Crux ở Segovia. Ngài là một trong 24 tu sĩ cùng đi với cha Phanxicô Tế (Gil de Federich) sang Phi Luật Tân, và sau đó được cử tới Bắc Hà ngày 19-1-1732.

Tại địa phận Ðông đàng ngoài, ngài đã hăng say rao giảng Phúc Âm và lần lượt coi sóc nhiều giáo xứ giữa cơn bách hại đời Chúa Trịnh. Một sáng vào cuối năm 1743, do cáo giác của một người bỏ đạo, bọn lính đã ập vào bắt ngài đang lúc ngài dâng lễ. Ngài bị đánh đập tàn nhẫn và bị gông cùm. Sau nhiều lần tra xét, ngài bị lên án tử hình, và ngày 30-5-1744, bị chuyển tới ngục Thăng Long nơi đang giam giữ cha Phanxicô Tế.

Cha Phanxicô Tế (Gil de Federich) sinh năm 1702 tại Tortosa, Tây Ban Nha. Năm 15 tuổi, ngài tận hiến cho Chúa trong dòng Ða Minh tại tu viện Barcelona.

Năm 22 tuổi, ngài xin đi truyền giáo bên Viễn Ðông, nhưng bề trên đã hoãn lại 5 năm để thử thách đồng thời có thời gian chuẩn bị kỹ càng... Năm 1729, ngài cùng 24 tu sĩ khác lên đường sang Phi Luật Tân. Tại đây, ngài được chọn làm bí thư cho Bề Trên Tỉnh Dòng. Ðến năm 1735, ngài được cử sang Bắc Hà giữa thời bách đạo của Chúa Trịnh .

Ngày 3-8-1737, ngài bị bắt tại nhà xứ Lục Thủy do âm mưu của một nhà sư vốn ác cảm với đạo mới. Giáo hữu tìm đủ cách để cứu thoát ngài, nhưng việc bất thành, nên ngài bị áp giải về Thăng Long và chịu hạch hỏi trước công đường. Sau nhiều lần tra xét, các quan tuyên án trảm quyết ngài vì tội rao giảng đạo Công Giáo. Nhưng do nhiều biến cố dồn dập, bản án này bị quên và ngài được đối xử tử tế đôi chút.

Ngày 30-5-1744, tại nhà tù Thăng Long, cha Phanxicô Tế đón tiếp cha Matthêu Anphongsô Ðậu, bạn đồng hương và cùng dòng Ða Minh vào tù chung với ngài. Ngày 22-1-1745, sau khi đã dâng Thánh Lễ, cha Phanxicô Tế bị điệu đi xử tử và cha Ðậu được phép tiễn chân bạn ra tận pháp trường. Rồi do sự đổi ý của Chúa Trịnh, cả hai cha cùng chịu trảm quyết ngày hôm đó. Thi hài hai vị được đem về chôn cất tại Nhà chung Lục Thủy.

Ðức Thánh Cha Piô X, đã tôn phong hai vị tử đạo lên bậc Chân Phước ngày 20-5-1906 và Ðức Thánh Cha Gioan Phaolô đã tôn phong Hiển Thánh ngày 19-6-1988.
nguoitinhuu